Bywa i tak, że w wyniku źle prowadzonych prac, dopiero po dłuższym czasie wychodzą na jaw usterki i błędy ekipy budowlanej. Czego Inwestor nie zobaczy, to się ukryje – z takiego założenia nierzadko wychodzą pracownicy budowlani, co ukrywają również przed swoimi szefami. Zabezpieczenie na wypadek między innymi tego rodzaju ryzyk w postaci ubezpieczenia CAR lub ubezpieczenia EAR zwanych również CAR/EAR (constuction insurance) to już standard w dzisiejszych czasach.
Czy wiesz, że...
Zgodnie z art. 652 kodeksu cywilnego, jeżeli wykonawca przejął protokolarnie od inwestora teren budowy, to ponosi on aż do chwili oddania obiektu odpowiedzialność za szkody wynikłe na tym terenie.
Wracając do meritum – wspomniane ubezpieczenie robót budowlano-montażowych CAR/EAR obejmuje ochroną wykonywane prace oraz mienie stanowiące przedmiot budowy. Dokładniej mówiąc szkody w przedmiocie kontraktu, czyli zniszczenie lub uszkodzenie materiałów budowlanych i montowanych urządzeń powstałych m.in. w wyniku:
• sił natury np. wichura, powódź, lawina, deszcz nawalny, działanie wiatru, inne
• wad materiałów budowlanych i montażowych,
• błędów projektowych oraz pracowników budowlanych,
• działania osób trzecich (np.: kradzieże, wandalizm).
Polisa CAR/EAR zawierana jest zazwyczaj na czas trwania kontraktu budowlanego, od rozpoczęcia robót aż do odbioru końcowego. Dodatkowo, na życzenie inwestora lub wykonawcy można ją rozszerzyć o szkody powstałe w okresie odbiorów, testów, gwarancyjnym i po okresie gwarancyjnym.
Zakres ochrony ubezpieczeniowej
Zakres ubezpieczenia CAR i ubezpieczenia EAR zależy od potrzeb inwestora oraz skutecznej pracy brokera ubezpieczeniowego. Broker bowiem w ramach swoich usług doradczych skutecznie negocjuje warunki z towarzystwami ubezpieczeniowymi poszerzając zakres ryzyk o te najbardziej prawdopodobne (constuction and engineering insurance).
Wskazane wyżej zagrożenia mogą powodować szkody na trzech płaszczyznach. Po pierwsze szkody materialne np. zniszczenie budynku, po drugie roszczenia cywilnoprawne osób trzecich, a na koniec utratę spodziewanych zysków np. z tytułu czynszu. Dlatego ubezpieczenie CAR/EAR zawierane jest zazwyczaj według standardu monachijskiego i składa się z trzech sekcji.
Sekcja I – ubezpieczenie od szkód materialnych
Szkody majątkowe w tym wypadku mogą obejmować zarówno niewłaściwą konstrukcję budynku, uszkodzenia powstałe podczas remontu lub po nim, jak również awarie tymczasowych prac wzniesionych na miejscu budowy. Typowe ubezpieczenie CAR i ubezpieczenie EAR obejmuje swoją ochroną wszelkie roboty budowlane, maszyny i wyposażenie do ich wartości odtworzeniowej. Zakres ubezpieczenia może być jednak rozszerzany lub ograniczany przez stosowanie szeregu klauzul dodatkowych.
Sekcja II – ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
Osoby trzecie, w tym podwykonawcy, mogą doznać obrażeń podczas pracy na budowie, co obejmuje zakresem ubezpieczenie CAR/EAR . Taką polisę najczęściej zawiera jedna ze stron umowy budowlanej, natomiast ubezpieczonymi podmiotami są zazwyczaj wszyscy jej uczestnicy np. inwestor, generalny wykonawca oraz podwykonawcy.
Sekcja III – ubezpieczenie utraty zysku inwestora (ALoP)
Ponadto ubezpieczenie robót budowlano-montażowych CAR/EAR może obejmować swoim zakresem straty poniesione w przypadku opóźnienia. Na przykład, jeśli konstrukcja jest uszkodzona, wymaga naprawy, to straty poniesione w wyniku opóźnienia w oddaniu jej do użytku, zostaną pokryte. Przedmiotem ubezpieczenia jest zatem zarówno planowany zysk operacyjny z inwestycji, jak i koszty stałe np. koszty obsługi kredytu inwestycyjnego, koszty najmu lokalu zastępczego, utracone zaplanowane przychody, etc.
W zależności od potrzeb definiuje się okres odszkodowawczy – czyli czas w jakim zakład ubezpieczeń będzie wypłacać odszkodowanie. W zależności od charakterystyki ryzyka przyjmuje się, że okres ten wynosi za-zwyczaj od 6 do 24 miesięcy, zdarzają się jednak sytuacje, gdy zalecane jest wprowadzenie innych okresów odszkodowawczych. Optymalne rozwiązanie warto opracować z brokerem, który jako ekspert najlepiej doradzi Ci właściwe zdefiniowanie okresu odszkodowawczego dla ryzyka ALOP (advanced loss of profits).
Dla kogo? Kto za to zapłaci?
Często pojawia się pytanie, kto powinien wykupić polisę CAR/EAR, inwestor czy wykonawca? Pytanie jest słuszne, ale odpowiedź na to pytanie sprowadza się do tego, kto ma główny interes prawny. Ponieważ w przypadku szkody bardzo często nie da się łatwo rozgraniczyć odpowiedzialności – czy inwestor zawinił, czy firma budowlana, czy producent, czy projektant, a każda ze stron uważa, że wina leży po drugiej stronie, więc interes prawny w posiadaniu polisy CAR/EAR leży po każdej stronie umowy.
Prawidłowo zawarta umowa chroni każdą ze stron kontraktu, wykonawców i podwykonawców. W przypadku większych kontraktów zazwyczaj przyjmuje się, że broker określa warunki oczekiwanego pokrycia ubezpieczeniowego – aby interesy inwestora były prawidłowo zabezpieczone, nie zawsze bowiem perspektywa wykonawcy na tym etapie pokrywa się z oczekiwaniami inwestora. Zawarcie samej polisy następuje albo przez inwestora albo przez głównego wykonawcę. Przyjmuje się, że większa część ryzyka dotyczy wykonawcy, dlatego zazwyczaj to wykonawca pokrywa znaczą lub pełną część kosztów ochrony ubezpieczeniowej.
Nierzadko strony umawiają się, że Inwestor opłaca koszty Sekcji III a Wykonawca Sekcji I i II. Oczywiście sposób podziału kosztów ubezpieczenia jest ustalany między stronami kontraktu w ramach swobody zawierania umów i nie ma tu uniwersalnego klucza.
Brokerzy Polskiej Kancelarii Brokerskiej wielokrotnie opracowywali rekomendacje dotyczące proponowanego podziału kosztów w oparciu o analizy konkretnych inwestycji, ponieważ w zależności od zakresu ubezpieczenia i procesów, proporcje ryzyk przypadające na strony będą się różnić. W przypadku gdy w procesie budowlano-montażowym uczestniczą podwykonawcy, najczęściej wykonawca rozlicza z nimi koszty ubezpieczenia CAR-EAR, ponieważ dobrze zawarta umowa ubezpieczenia chroni podwykonawców od możliwych zdarzeń i szkód na równi z głównym wykonawcą.
Broker ubezpieczeniowy a zawieranie polisy CAR/EAR
Eksperci Polskiej Kancelarii Brokerskiej wspólnie z Klientem ustalają kluczowe elementy umowy ubezpieczenia CAR/EAR. Rolą naszych brokerów ubezpieczeniowych jest gwarancja, że polisa CAR/EAR zabezpieczy kompleksowo najistotniejsze obszary realizowanych kontraktów budowlanych (constuction and engineering insurance).
Przygotowując ofertę i negocjując jej zakres nasi brokerzy ubezpieczeniowi skupiają się na zasadniczych kwestiach ochrony. Mają bowiem doświadczenie, że większość ubezpieczeń budowlano-montażowych CAR/EAR wskazuje pokrycie „od wszystkich ryzyk”, a w rzeczywistości OWU lub klauzule ograniczają zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela. Co ważne, łatwo popełnić błąd odpowiadając na pytania zakładów ubezpieczeń, co będzie miało wpływ na kwestie odpowiedzialności.
Ubezpieczenie tego rodzaju ryzyk należy do zaawansowanych i wymaga dużego doświadczenia i wiedzy, dlatego warto korzystać ze sprawdzonych ekspertów. Wśród oczywistych przypadków, które zapewne mogą Ci być znane są ograniczenia wprowadzane przez Towarzystwa Ubezpieczeniowe np. klauzule warunkujące sposób prowadzenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym. Zawsze spotkasz się też z limitami na poszczególne ryzyka. W takim wypadku brokerzy ubezpieczeniowi Polskiej Kancelarii Brokerskiej dbają o interesy Klienta, stoją na straży i pilnują, aby umowa ubezpieczeniowa, którą zawrzesz pokrywała realnie możliwie scenariusze powstania szkody na wypadek wszelkich ryzyk (constuction and engineering insurance).
CAR-EAR – na życzenie
W przypadku prowadzenia dużych prac inwestycyjnych o wartości setek milionów euro, istniejące na rynku standardowe produkty ubezpieczeniowe oferowane przez Ubezpieczycieli nie spełniają wymagań w zakresie kryterium realności i pełności ochrony, dlatego w przypadkach takich tworzy się produkt ubezpieczeniowy na ryzyka budowlano – montażowe. Jeśli zależy Ci na uzyskaniu optymalnej konstrukcji umowy ubezpieczenia i racjonalnej składce, skontaktuj się z naszymi ekspertami odpowiadającymi za tworzenie nowych produktów i rozwiązań ubezpieczeniowych. Brokerzy Polskiej Kancelarii Brokerskiej wspierają klientów i zakłady ubezpieczeń w procesach koasekuracji i reasekuracji ryzyk, wykonując audyty i dostarczając analizy PML.
Z życia wzięte
W wyniku deszczu nawalnego została zalana podłoga w hali przemysłowej o powierzchni 1500 m2. Niestety uległa ona całkowitemu uszkodzeniu, gdyż świeżo wylany beton nie osiągnął jeszcze wymaganej twardości. Konieczne było jego usunięcie i ponowne wylanie podłogi. Wartość szkody oszacowano powyżej 200 000 zł. Oczywiście w ramach ubezpieczenia CAR oraz ubezpieczenia EAR wartość roszczenia została wypłacona.
Rosnąca inflacja, ostra konkurencja i niepewność jutra sprawiają, że ubezpieczenie CAR/EAR okazuje się jedyną możliwością uniknięcia poważnych problemów i zagrożenia dla istnienia firmy na rynku usług budowlano – montażowych.
Prawidłowo skonstruowane ubezpieczenie CAR daje realne poczucie bezpieczeństwa, obejmując ochroną ubezpieczeniową wiele ryzyk, które mogą mieć miejsce na placach budowy. Tu ogromna jest rola brokera ubezpieczeniowego, jego analiza przedmiotu umowy, dopasowanie programu ubezpieczenia i negocjacje z TU stanowią o efektywnym zabezpieczeniu interesów Klienta. Polska Kancelaria Brokerska działa w myśl zasady: Zawsze po Twojej stronie. Nasi brokerzy ubezpieczeniowi nie tylko rzetelnie rekomendują najlepsze rozwiązania ubezpieczeniowe, ale skutecznie nadzorują proces likwidacji samej szkody.
