Według raportu Allianz, mimo globalnego wzrostu rynku ubezpieczeń o 7,5% w 2023 roku, ryzyko związane z roszczeniami w sektorze ubezpieczeń majątkowych pozostaje znaczące, co wpływa na zapotrzebowanie na bardziej zaawansowane produkty ubezpieczeniowe, takie jak W&I​. Czy to ubezpieczenie rzeczywiście stanowi kluczowy element w świecie współczesnego biznesu?

„W dynamicznym i konkurencyjnym środowisku biznesowym, gdzie każdy szczegół może odgrywać decydującą rolę, profesjonalna ochrona przed ryzykami wynikającymi z transakcji jest niezbędna. Ubezpieczenie W&I stanowi strategiczne narzędzie, które nie tylko umożliwia efektywne zarządzanie ryzykiem, ale także stanowi element wzmacniający pozycję negocjacyjną, zabezpieczając interesy wszystkich zaangażowanych stron. Co więcej odgrywa kluczową rolę w minimalizowaniu potencjalnych strat finansowych wynikających z nieprzewidzianych roszczeń, które mogą pojawić się nawet kilka lat po finalizacji transakcji.” – podkreśla Wojciech Bednarek, członek zarządu Polskiej Kancelarii Brokerskiej. 

ROLA UBEZPIECZENIA W&I W OCHRONIE INTERESÓW KORPORACYJNYCH

Ubezpieczenie Warranty & Indemnity (W&I) jest odpowiedzią na potrzeby zabezpieczenia stron transakcji fuzji i przejęć (M&A - Mergers and Acquisitions) przed roszczeniami wynikającymi z naruszenia gwarancji i oświadczeń określonych w umowie sprzedaży. W praktyce, zarówno kupujący, jak i sprzedający negocjują zakres gwarancji dotyczących sytuacji finansowej, prawnej i operacyjnej sprzedawanego przedsiębiorstwa. Jeżeli po finalizacji transakcji okazuje się, że jakiekolwiek z tych oświadczeń było nieprawdziwe, poszkodowana strona — zazwyczaj kupujący — może dochodzić odszkodowania. W tym kontekście, ubezpieczenie W&I przejmuje odpowiedzialność za roszczenia, znacząco ograniczając ryzyko dla obu stron zaangażowanych w transakcję.

STRUKTURA POLISY W&I

Zakres ochrony – gwarancje i oświadczenia zawarte w umowie między stronami, obejmować może szeroki zakres ryzyk, np:

·         ryzyk podatkowych – w przypadku, gdy okaże się, że sprzedawana spółka posiada niezadeklarowane zobowiązania podatkowe,

·         kwestii finansowych i księgowych – mylące bądź zafałszowane dane finansowe, zaniżanie zobowiązań, braki w dokumentacji finansowej,
          ukryte obciążenia (np.: hipoteki, cesje), problemy z prawem własności aktywów przedsiębiorstwa,

·         zatajonych roszczeń lub postępowań sądowych,

·         problemów z prawami autorskimi, patentami, znakami towarowymi, know-how,

·         roszczeń pracowniczych – w sytuacji, gdy pracownicy nabywanej firmy zgłaszają roszczenia związane z warunkami zatrudnienia.

Limit odpowiedzialności – Polisy W&I oferują różne limity odpowiedzialności. Standardowo, limity mogą wynosić od kilku do kilkuset milionów euro, w zależności od wielkości i charakteru transakcji.

Zakres wyłączeń – Podobnie jak w każdym ubezpieczeniu, polisy W&I zawierają pewne wyłączenia. Najczęściej obejmują one kwestie znane stronom przed zawarciem umowy.

PROCES UNDERWRITINGU – KOMPLEKSOWA ANALIZA RYZYKA

„Na całym świecie obserwuje się rosnącą rolę technologii, takich jak sztuczna inteligencja i big data, w procesach oceny ryzyka związanych z ubezpieczeniami W&I. Nowe narzędzia umożliwiają bardziej precyzyjną analizę ryzyka, co prowadzi do lepszego dopasowania polis do specyficznych potrzeb transakcji. Widzimy rozwój technologii w tym zakresie, co pozwala lepiej przewidywać i modelować potencjalne zagrożenia, a jest to szczególnie ważne w transakcjach M&A.” – wskazuje Kornela Barzycka, broker ubezpieczeniowy, Polska Kancelaria Brokerska.

Proces underwritingu w przypadku polis W&I jest skomplikowany i wymaga współpracy między wszystkimi zaangażowanymi stronami – kupującym, sprzedającym, doradcami prawnymi oraz brokerem ubezpieczeniowym. Nasza rola jako brokera polega na koordynacji procesu, wspieraniu stron w analizie ryzyk oraz na negocjowaniu jak najkorzystniejszych warunków ubezpieczenia.

„Rzetelna analiza due diligence stanowi fundament procesu zabezpieczania ubezpieczenia W&I. Nasza kancelaria aktywnie współpracuje z renomowanymi zespołami prawnymi, audytorami oraz ekspertami branżowymi, co pozwala na dogłębne zidentyfikowanie i ocenę wszelkich potencjalnych ryzyk związanych z transakcją. Jest to kluczowe, aby skutecznie minimalizować potencjalne i przyszłe roszczenia. Negocjacje z underwriterami to kolejny decydujący element w procesie uzyskiwania polisy W&I. Jak wiemy, każda transakcja ma swoją unikalną specyfikę, dlatego istotne jest, aby polisa ubezpieczeniowa W&I była precyzyjnie dostosowana do charakteru danej operacji.” – wyjaśnia Kamil Izdebski, dyrektor ds. Ubezpieczeń Korporacyjnych Region Centralny, Polska Kancelaria Brokerska.

ROLA BROKERÓW UBEZPIECZENIOWYCH JAKO NEGOCJATORÓW

Obserwacje rynkowe oraz prognozy ekspertów jednoznacznie wskazują na rosnącą dynamikę rozwoju rynku ubezpieczeń Warranty & Indemnity (W&I), co jest bezpośrednio powiązane z intensyfikacją wymagań regulacyjnych oraz coraz większą złożonością transakcji fuzji i przejęć (M&A), rośnie również wykorzystanie umów W&I w innych operacjach biznesowych, w których oczekiwana jest ochrona ryzyka naruszenia oświadczeń i zapewnień lub zobowiązań. W tym kontekście, nasilająca się rola brokerów ubezpieczeniowych jako mediatorów i negocjatorów w procesach transakcyjnych nabiera szczególnego znaczenia.

Brokerzy ubezpieczeniowi, dzięki swojej specjalistycznej wiedzy i doświadczeniu, odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu polis W&I, co pozwala dostosować ochronę ubezpieczeniową do indywidualnych potrzeb i specyfiki każdej transakcji. Z rozmów z underwriterami wynika, że brokerzy nie tylko zajmują się większością obsługi transakcji W&I, ale także efektywnie wpływają na negocjacje warunków polis, wykorzystując swoje relacje na rynku ubezpieczeń do uzyskania korzystnych warunków dla swoich klientów.

Wzrost skomplikowania transakcji M&A, zarówno w kontekście strukturalnym, jak i regulacyjnym, wymaga od brokerów nieustannego rozwijania kompetencji i aktualizowania wiedzy. Tendencja ta wskazuje na coraz większą potrzebę profesjonalizacji i specjalizacji w branży ubezpieczeniowej, co podkreśla znaczenie brokerów w procesie zabezpieczania interesów ekonomicznych oraz prawnych stron zaangażowanych w transakcje M&A.

Z ŻYCIA WZIĘTE

Przejęcie sieci Costa Coffee przez The Coca-Cola Company za 4,9 miliarda funtów to przykład strategicznej transakcji, w której ubezpieczenie Warranty & Indemnity (W&I) odegrało kluczową rolę w minimalizowaniu ryzyka transakcyjnego. W transakcjach o takiej skali, obejmujących zarówno aktywa operacyjne, jak i wartości niematerialne, ubezpieczenie W&I stanowi nieodzowny element struktury zabezpieczeń, umożliwiając przeniesienie ryzyka związanego z potencjalnymi naruszeniami gwarancji i oświadczeń na ubezpieczyciela. W kontekście tej transakcji, ochrona obejmowała szeroki zakres ryzyk, w tym zobowiązania podatkowe, kwestie regulacyjne oraz potencjalne roszczenia wynikające z praw własności intelektualnej, które stanowią fundament operacyjny i konkurencyjny dla globalnej marki, jaką jest Costa Coffee.

Dzięki ubezpieczeniu W&I Coca-Cola mogła skupić się na integracji nowego nabycia, mając pewność, że ewentualne roszczenia posttransakcyjne nie wpłyną negatywnie na bilans finansowy ani na proces operacyjny. W transakcjach fuzji i przejęć o tej skali, szczególnie w kontekście transgranicznym, ryzyka związane z różnicami w systemach prawnych, standardach księgowych czy regulacjach lokalnych mogą być trudne do oszacowania. Dlatego też ubezpieczenie W&I, z precyzyjnie określonym zakresem ochrony, pozwala inwestorom na pewność działania, zwłaszcza w obliczu rosnącej złożoności regulacyjnej oraz licznych wyzwań operacyjnych. Takie rozwiązania nie tylko usprawniają proces negocjacji, ale również przyczyniają się do zwiększenia wartości transakcji poprzez eliminację niepewności, co z kolei pozytywnie wpływa na wycenę aktywów.

SŁÓW KILKA NA KONIEC…

Coraz częstsze angażowanie się firm w transakcje transgraniczne wymusza stosowanie coraz bardziej zaawansowanych narzędzi zarządzania ryzykiem, z których ubezpieczenie W&I staje się kluczowym elementem strategii ochrony. W międzynarodowych transakcjach fuzji i przejęć różnice w systemach prawnych, przepisach podatkowych, standardach rachunkowości oraz lokalnych regulacjach mogą generować trudne do przewidzenia ryzyka. Ubezpieczenie W&I umożliwia przeniesienie odpowiedzialności za naruszenia oświadczeń i gwarancji zawartych w umowie na ubezpieczyciela, zapewniając stronom transakcji większą elastyczność i bezpieczeństwo operacyjne. Wzrost liczby sporów wynikających z transgranicznych różnic regulacyjnych sprawia, że ten produkt ubezpieczeniowy jest nie tylko koniecznym zabezpieczeniem, ale także istotnym czynnikiem wspierającym globalne operacje.

Rozwój rynku ubezpieczeń W&I w odpowiedzi na rosnące wymagania regulacyjne i złożoność transakcji M&A stanowi nieodłączny element ewolucji rynku kapitałowego. W obliczu wzrastającej liczby transakcji o skomplikowanej strukturze, brokerzy ubezpieczeniowi odgrywają istotną rolę w kształtowaniu odpowiednich rozwiązań ubezpieczeniowych. Ich umiejętność dokładnej analizy ryzyk, dostosowania warunków polisy do specyfiki transakcji oraz prowadzenia skutecznych negocjacji z underwriterami, jest kluczowa dla zapewnienia optymalnej ochrony interesów klientów. To brokerzy, korzystając ze swojej wiedzy o lokalnych rynkach i globalnych regulacjach, są w stanie efektywnie zarządzać ryzykiem transakcyjnym, co przekłada się na większą stabilność i bezpieczeństwo zarówno dla nabywców, jak i sprzedających.

Adrianna Strzelecka
Dyrektor ds. Ubezpieczeń Prawnych i Ryzyk Korporacyjnych

Miesięcznik Ubezpieczeniowy 10/2024