PBUK to stowarzyszenie wszystkich zakładów ubezpieczeń w Polsce, które sprzedają obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Działa na podstawie ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK, a jego siedziba mieści się w Warszawie. Co ważne, nie jest to urząd państwowy, ale organizacja branżowa wykonująca zadania publiczne, finansowana ze składek ubezpieczycieli, a nie z budżetu państwa.

DO CZEGO SŁUŻY PBUK W PRAKTYCE?

Najprościej mówiąc, PBUK pomaga w rozliczeniu szkód z udziałem pojazdów z różnych krajów. Jeśli zdarzy Ci się kolizja z samochodem na zagranicznych tablicach w Polsce, albo Twój samochód spowoduje wypadek za granicą, PBUK jest tą instytucją, która koordynuje całą procedurę, tak aby odszkodowanie trafiło do właściwej osoby, niezależnie od tego, gdzie doszło do zdarzenia. 

• Wypadek w Polsce spowodowany przez cudzoziemca.

Poszkodowany może zgłosić szkodę do reprezentanta ds. roszczeń zagranicznego ubezpieczyciela w Polsce. Jeśli taki przedstawiciel nie został wyznaczony, sprawę prowadzi PBUK.

• Wypadek za granicą spowodowany przez Polaka.

Polskie Biuro kontaktuje się z biurem ubezpieczycieli w danym kraju i organizuje rozliczenie odszkodowania.

• Nieustalony lub nieubezpieczony sprawca z zagranicy.

PBUK wypłaca odszkodowanie poszkodowanemu, a następnie dochodzi należności od odpowiednich podmiotów w systemie międzynarodowym.

ZIELONA KARTA – PASZPORT TWOJEGO OC

PBUK pełni także funkcję Polskiego Biura Zielonej Karty, jedynej instytucji w kraju uprawnionej do jej wydawania i uznawania. Zielona Karta to międzynarodowe potwierdzenie, że Twój pojazd ma ważne ubezpieczenie OC. Obecnie dokument ten potrzebny jest głównie przy wyjazdach poza Unię Europejską np. do: Albanii, Czarnogóry, Turcji, Macedonii Północnej, Mołdawii czy Ukrainy. 

W krajach UE oraz EFTA (np. Norwegii, Islandii, Liechtensteinie) polska polisa OC jest uznawana automatycznie, nie trzeba mieć Zielonej Karty.

W praktyce oznacza to, że gdy Polak spowoduje wypadek we Francji, to właśnie PBUK odpowiada za kontakt z francuskim biurem i tamtejszym ubezpieczycielem, a gdy Niemiec potrąci pieszego w Polsce, PBUK koordynuje proces likwidacji szkody z jego niemieckim odpowiednikiem. To nie tylko mechanizm rozliczeń, ale i gwarancja cywilizacyjna: ofiara wypadku nie zostaje sama w obliczu obcojęzycznej biurokracji, a zasady wypłaty odszkodowania pozostają przejrzyste.

Kontakt z Biurem jest możliwy poprzez stronę www.pbuk.pl , gdzie znajdują się formularze zgłoszeniowe, wykaz krajów systemu Zielonej Karty, a także lista reprezentantów zagranicznych ubezpieczycieli działających w Polsce.

PBUK A UFG – KTO ZA CO ODPOWIADA?

PBUK to również organ systemu kompensacyjnego Unii Europejskiej, działający w ramach tzw. Czwartej Dyrektywy Komunikacyjnej. W tym zakresie pełni rolę Biura Odszkodowawczego, wkracza wtedy, gdy poszkodowany nie może ustalić, który ubezpieczyciel odpowiada za sprawcę wypadku lub gdy zagraniczny zakład nie posiada w Polsce swojego przedstawiciela. To sytuacje wyjątkowe, ale właśnie w nich sprawdza się sens istnienia PBUK, jako ostatniej instancji w łańcuchu solidarności ubezpieczeniowej.

Warto podkreślić, że Biuro działa w ścisłej symbiozie z Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym (UFG). O ile UFG zajmuje się przypadkami braku polisy OC na terytorium Polski, o tyle PBUK przejmuje sprawy o charakterze międzynarodowym. Razem tworzą swoisty duet: jeden pilnuje dyscypliny krajowej, drugi zapewnia spójność w wymiarze transgranicznym.

Wielu kierowców myli te dwie instytucje, dlatego warto zapamiętać, że:

• ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG) wypłaca odszkodowania w Polsce, gdy sprawca nie ma ważnej polisy OC lub zbiegł z miejsca zdarzenia,

• PBUK natomiast zajmuje się szkodami transgranicznymi, gdy w grę wchodzi element zagraniczny (pojazd, kierowca, terytorium).

Rola PBUK ma również wymiar kulturowy, jest dowodem na to, że europejski system ubezpieczeń komunikacyjnych nie kończy się na granicach państw, lecz tworzy wspólną przestrzeń zaufania. W epoce, w której mobilność staje się standardem, a samochód bywa narzędziem pracy w kilku krajach jednocześnie, ta instytucja staje się strażnikiem pewności prawnej i ciągłości ochrony.

Można więc powiedzieć, że PBUK to architekt niewidzialnej infrastruktury zaufania, nie buduje dróg, ale umożliwia, by każda podróż, nawet ta najdłuższa, była bezpieczna w sensie prawnym i finansowym. Jego działalność to przykład cichej skuteczności: bez krzyku, ale z fundamentalnym znaczeniem dla milionów kierowców. Gdy system działa dobrze, o Biurze się nie mówi. Ale właśnie wtedy najlepiej widać jego wartość,  w dyskretnej, lecz niezawodnej obecności tam, gdzie kończy się chaos, a zaczyna porządek prawa.