W przeciwieństwie do potocznego myślenia typu „mam polisę, więc jestem ubezpieczony”: polisa nie daje ochrony „z definicji”, tylko w takim zakresie, jaki jest w niej zapisany. Nie chroni wszystkiego, co posiadasz, tylko to, co zostało wprost ujęte i prawidłowo wycenione. I na koniec, nie działa w każdej sytuacji, podlega wyłączeniom, limitom, franszyzom i udziałom własnym.
Dlatego właśnie polisa jest dokumentem wysokiego ryzyka: źle skonstruowana, potrafi być pułapką; dobrze przygotowana, staje się jednym z najskuteczniejszych narzędzi ochrony bilansu firmy i majątku prywatnego.
„Polisa to nie jest PDF do podpisu, tylko kontrakt finansowy, który będzie testowany w najgorszym dniu w roku, w dniu szkody. To wtedy okazuje się, czy to był dokument, czy realna ochrona.” – Wojciech Bednarek, wiceprezes Polskiej Kancelarii Brokerskiej
POLISA – DOKUMENT CZY STRATEGIA FINANSOWA?
Z prawnego punktu widzenia polisa to pisemne potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia. Zawiera m.in.:
• strony umowy (kto jest ubezpieczającym, kto ubezpieczonym),
• przedmiot ubezpieczenia (co konkretnie chronimy),
• zakres (od jakich ryzyk),
• sumę ubezpieczenia / limity odpowiedzialności,
• okres ubezpieczenia, wysokość i sposób płatności składki,
• warunki szczególne, klauzule, wyłączenia, franszyzy, udziały własne,
• podstawę prawną, ogólne warunki ubezpieczenia (OWU) i ewentualne indywidualne uzgodnienia.
Z biznesowego punktu widzenia polisa to narzędzie zarządzania ryzykiem i płynnością. Decyduje, jak duża część ryzyka zostaje w firmie, a jaką oddajemy ubezpieczycielowi. Wpływa na budżet, ile płacimy dziś, by nie płacić wielokrotnie więcej po szkodzie. Buduje wiarygodność firmy wobec kontrahentów, banków, inwestorów (wymagane polisy OC, CAR/EAR, cyber itd.) Stanowi też element ładu korporacyjnego, polityki zarządzania ryzykiem.
„Dla zarządu dobra polisa to nie jest tylko koszt. To instrument, który w razie kryzysu utrzymuje firmę przy życiu i chroni jej reputację.” – Ekspert ds. ryzyka, Ewelina Kozłowska, Polska Kancelaria Brokerska.
CO NAPRAWDĘ „SIEDZI” W POLISIE
Większość problemów zaczyna się od tego, że polisa jest traktowana jak formalność. Tymczasem w jej treści kryją się kluczowe parametry, które przesądzą o tym, czy dostaniesz odszkodowanie i w jakiej wysokości. W szczególności polisa definiuje:
PRZEDMIOT UBEZPIECZENIA
Czy ubezpieczone są: budynki, budowle, maszyny, środki obrotowe, wartości niematerialne, odpowiedzialność cywilna, zysk brutto, koszty stałe, dane cyfrowe, kary umowne? To nie jest „domyślne” – to musi być wpisane.
ZAKRES RYZYK
Czy polisa chroni od ognia i innych żywiołów, kradzieży, awarii maszyn, szkód w transporcie, błędów zawodowych, szkód środowiskowych, ataków cyber? Zakres może być:
• nazwany (enumeratywne wyliczenie ryzyk),
• „all risks” (wszystko, co nie jest wyłączone, ale z szeregiem zastrzeżeń).
SUMY UBEZPIECZENIA, LIMITY, PODLIMITY
Czy suma odpowiada realnej wartości majątku? Czy limity na poszczególne klauzule (np. OC produktowa za granicą, szkody w środowisku, dane osobowe) nie są symboliczne?
UDZIAŁY WŁASNE, FRANSZYZY, WARUNKI SZCZEGÓLNE
Ile zapłacisz z własnej kieszeni przy każdej szkodzie? Czy są franszyzy redukcyjne, integralne, procentowe? Jakie klauzule modyfikują standardowe OWU na Twoją korzyść lub niekorzyść?
OBOWIĄZKI PO STRONIE UBEZPIECZONEGO
Procedury bezpieczeństwa, przeglądy, serwisy, sposób użytkowania, zgłaszanie zmian w ryzyku. To nie są „zalecenia”, to warunki konieczne, by polisa zadziałała.
GDZIE POLISA NAPRAWDĘ „ROBI RÓŻNICĘ”
Polisa jest kluczowa wszędzie tam, gdzie pojedyncze zdarzenie może zachwiać finansami firmy lub budżetem domowym. W szczególności:
• w ubezpieczeniach majątkowych i inżynieryjnych (zakłady przemysłowe, magazyny, centra logistyczne),
• w ubezpieczeniach OC (firmy produkcyjne, usługowe, profesjonaliści),
• w ubezpieczeniach finansowych (gwarancje, D&O, cyber),
• w ubezpieczeniach na życie i zdrowie (dla kadry kluczowej, pracowników, rodzin).
ZAŁOŻENIA DOBREJ POLISY – BEZ ZŁUDZEŃ I BEZ „DROBNEGO DRUCZKU”
Dobrze skonstruowana polisa PKB opiera się na kilku prostych, ale twardych zasadach: polisa odzwierciedla realne ryzyko, a nie marzenie o nim.
- Opisujemy stan faktyczny, a nie „wersję prezentacyjną” dla rynku - wartości są aktualne, a nie historyczne. Nie ubezpieczasz fabryki za wartość sprzed pięciu lat ani domu za cenę zakupu sprzed dekady.
- Język polisy jest spójny z procesami w firmie - to, co deklarujesz w polisie (procedury, zabezpieczenia), naprawdę działa w praktyce.
- Wyłączenia i klauzule są świadomie zaakceptowane - wiesz, czego polisa nie obejmuje i akceptujesz to albo negocjujesz zmianę.
- Struktura udziału własnego jest racjonalna - nie dopłacasz do każdej drobnej szkody, jeśli Twoją intencją była ochrona od „poważnych ciosów”.
- Polisa jest spójna z innymi kontraktami - zapisy w umowach z kontrahentami (wymogi co do polis) zgadzają się z tym, co faktycznie masz wykupione.
„Polisa jest dobra nie wtedy, gdy ma gruby plik załączników, tylko wtedy, gdy precyzyjnie odpowiada na konkretne ryzyka klienta i jest do obrony w dniu szkody.” – Adrianna Strzelecka, Dyrektor Departamentu Ubezpieczeń Majątkowych PKB
JAK BUDUJE SIĘ POLISĘ – ANALIZA RYZYKA, NEGOCJACJE I DOKUMENT
Proces powstania polisy wygląda zupełnie inaczej, gdy w grze jest świadomy broker, a inaczej, gdy jest to „produkt z półki”. W podejściu profesjonalnym PKB to trzy etapy:
ETAP 1 Diagnoza ryzyka:
• analiza działalności firmy / sytuacji klienta indywidualnego,
• przegląd majątku, procesów, odpowiedzialności kontraktowej, łańcucha dostaw,
• identyfikacja zdarzeń, które mogą realnie „zachwiać” finansami.
ETAP 2 Projekt programu ubezpieczeniowego:
• wybór koniecznych rodzajów polis (majątek, OC, auto, cyber, D&O, life, zdrowie itd.),
• określenie właściwych sum, limitów, franszyz, klauzul,
• zaprojektowanie struktury ochrony (jedna polisa, program warstwowy, koasekuracja, reasekuracja).
ETAP 3 Negocjacje z rynkiem i przekucie ustaleń w dokument polisy:
• porównanie ofert nie tylko po cenie, ale po jakości zapisów,
• dopasowanie OWU klauzulami indywidualnymi,
• dopracowanie brzmienia polisy tak, by w razie sporu przewagę dawała precyzja i logika, a nie ogólnik.
KONSEKWENCJE ZŁEJ POLISY – PRZEPŁACANIE VS. FAŁSZYWE BEZPIECZEŃSTWO
1. Polisa „za szeroka” – płacisz za coś, czego nie potrzebujesz
Skutki:
• za wysokie sumy ubezpieczenia w obszarach, gdzie firmie nie grozi realna strata,
• zbędne klauzule, które nie mają odniesienia do profilu działalności,
• ochrona dublująca to, co i tak jest zapewnione w innych umowach / gwarancjach,
• wyższa składka, bo płacisz za ryzyko, którego nie ponosisz.
Innymi słowy, finansujesz ochronę przed zdarzeniami, które z dużym prawdopodobieństwem nigdy Cię nie dotkną, zamiast wzmocnić te obszary, które są krytyczne.
2. Polisa „za wąska” – taniej dziś, drożej po szkodzie
Skutki:
• zbyt niskie sumy ubezpieczenia i limity odpowiedzialności,
• kluczowe ryzyka pozostawione poza zakresem (np. OC za produkt za granicą, szkody w środowisku, cyber),
• wyłączenia, które „wycinają” najbardziej bolesne scenariusze,
• wysokie udziały własne, pozorna ochrona, realnie samofinansowanie szkód.
W efekcie: polisa istnieje, składka jest opłacana, ale w dniu szkody okazuje się, że największy problem i tak zostaje po Twojej stronie.
„Nie ma nic gorszego niż klient, który po szkodzie mówi: ‘myślałem, że to jest w polisie’. Naszą rolą jest doprowadzić do sytuacji, w której po szkodzie nie ma zdania ‘myślałem’, tylko: ‘tak, dokładnie na to się umawialiśmy’.” – Ekspert ds. ryzyka, Ewelina Kozłowska, Polska Kancelaria Brokerska
ROLA BROKERA – ARCHITEKT POLISY, NIE TYLKO POŚREDNIK
Między „zbyt szeroką” a „zbyt wąską” polisą stoi doświadczony broker, w roli architekta, a nie kuriera z dokumentem.
Ekspert Polskiej Kancelarii Brokerskiej:
• reprezentuje wyłącznie interes klienta, a nie zakładu ubezpieczeń,
• tłumaczy język OWU na język biznesu: co konkretny zapis oznacza w praktyce,
• porządkuje dokumentację: majątek, procesy, kontrakty, wymagania banków i kontrahentów,
• negocjuje warunki z rynkiem, wykorzystując skalę i reputację PKB,
• pilnuje spójności między polisą a rzeczywistością operacyjną klienta,
• asystuje w likwidacji szkód, testując razem z klientem, jak polisa działa „w boju”.
Działając pod hasłem „Zawsze po Twojej Stronie”, Polska Kancelaria Brokerska zamienia propozycje produktowe w strategiczny program ubezpieczeniowy, a dokument polisy, w realne narzędzie ochrony wartości firmy.
CASE STUDY PKB: TA SAMA SKŁADKA, TRZY RAZY LEPSZA POLISA
Przykład z praktyki PKB pokazuje, jak dużo zależy od konstrukcji polisy, a nie tylko od jej ceny.
Punkt wyjścia – klient przemysłowy: jeden wieloletni program majątkowo-OC, polisa „na wszystko”, ale napisana bardzo ogólnie, kilka dotkliwych szkód w poprzednich latach, w części nieuznanych z uwagi na wyłączenia i limity. Narastająca frustracja zarządu: „płacimy duże składki, a i tak finansujemy straty sami”.
Co zrobił zespół PKB:
• przeprowadził audyt dotychczasowych polis i szkód,
• przeanalizował OWU, klauzule, limity, proces likwidacji szkód,
• zmapował kluczowe ryzyka: przestoje produkcji, szkody w środowisku, odpowiedzialność za produkt,
• zaprojektował nową strukturę ochrony: osobne polisy majątkowe, OC, przerwy w działalności, środowisko, odpowiedzialność za produkt – z celowanymi klauzulami.
Efekt dla klienta:
• składka łączna pozostała na podobnym poziomie,
• suma ubezpieczenia i limity kluczowych ryzyk wzrosły nawet trzykrotnie,
• wyeliminowano niekorzystne wyłączenia, które wcześniej unieważniały część roszczeń,
• proces likwidacji szkód został uporządkowany i skrócony dzięki precyzyjnym zapisom.
„Okazało się, że klient nie miał problemu z ceną, miał problem z jakością polisy. Gdy przepisaliśmy program na język jego realnych ryzyk, a nie ogólnych OWU, nagle ta sama składka zaczęła pracować trzy razy skuteczniej.” – Wojciech Bednarek, wiceprezes Polskiej Kancelarii Brokerskiej
PODSUMOWANIE – POLISA TO NIE RUBRYKA W TABELI
Polisa ubezpieczeniowa to formalny dokument, który potwierdza umowę, ale w praktyce jest czymś znacznie więcej: to kontrakt finansowy, który w dniu szkody decyduje o tym, czy strata będzie dla Ciebie ciosem, czy katastrofą.
Rola brokera, szczególnie takiego partnera jak Polska Kancelaria Brokerska, polega na tym, by z polisy zrobić strategiczne narzędzie ochrony i rozwoju, a nie „kolejny PDF do podpisu”. PKB pracuje tam, gdzie inni widzą tylko numer polisy i wysokość składki. Pomagamy zrozumieć, co naprawdę kryje się w Twojej polisie, czego w niej brakuje i jak zamienić ją w tarczę, a nie w zbiorek zaskoczeń drobnym drukiem.
